Κυριακή 25 Απριλίου 2021

Στέλλα Πετρίδου | εικοστή έβδομη συνέντευξη (Athens Art)


Ηλεκτρονικό περιοδικό «Athes Art»
Παρασκευή, 14-02-2021
Δημοσιευμένη εδώ
Δημοσιογράφος η ομότεχνη: Βάσω Κανιώτη


«Έλα ξανά» είναι μια φράση που θα λέω συχνά στην ποιήτρια Στέλλα Πετρίδου κάθε φορά που εκείνη θα μου χτυπά την αναγνωστική μου πόρτα, υποσχόμενη ότι το ταξίδι που με καλεί να κάνω μέσα από τα γραπτά της θα είναι για μια ακόμη φορά ιδιαίτερο. Η Στέλλα πάντα με τρόπο μαγικό καταφέρνει να ξεμπλοκάρει όλα μου τα συναισθήματα, που θελημένα ή αθέλητα βάζω συχνά για ύπνο. Στην πρόσφατη ποιητική της συλλογή, την οποία συντροφεύει και με ένα μουσικό cd με δεκατρία τραγούδια, η Στέλλα έρχεται να μας μιλήσει για τη μοναξιά και τον έρωτα, αλλά και για όλα της τα συναισθήματα που βρίσκουν στο χαρτί μια έξοδο κινδύνου για να δραπετεύσουν.

Ας την αφήσουμε να μας ξεναγήσει στο δικό της ποιητικό σύμπαν..


-Στέλλα, καλώς βρεθήκαμε. Πριν πούμε οτιδήποτε άλλο, θα ήθελα να μας μιλήσεις και να μας συστήσεις το καινούριο σου δημιούργημα, που φέρει τον τίτλο «Έλα ξανά» και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Βακχικόν». Τι θα διαβάσουμε παίρνοντάς το στα χέρια μας;

-Καλώς βρεθήκαμε, Βάσω μου. Το «Έλα ξανά» είναι ένα βιβλίο που ως κεντρικό θέμα του έχει τη μοναξιά. Η μοναξιά είναι μια συνθήκη, την οποία άλλοτε δέχεται ο άνθρωπος με τη θέλησή του, για να αποφορτιστεί από τα προβλήματα που πλήττουν την καθημερινότητά του, άλλοτε αναγκάζεται να την αποδεχθεί ως τη μόνη επιλογή στη ζωή του τη δεδομένη χρονική στιγμή και άλλοτε τη βιώνει καταναγκαστικά, παρά τη θέλησή του δηλαδή, καθώς του επιβάλλεται ως τιμωρία. Τις τρεις αυτές περιπτώσεις της μοναξιάς επεξεργάζομαι στη συλλογή μου, επιχειρώντας να αναδείξω μέσω αυτής το συναίσθημα που δημιουργεί κάθε φορά στον άνθρωπο η παρουσία της, είτε αυτό είναι συγκίνηση, είτε λύπη, μαρασμός, απογοήτευση, νοσταλγία, πόνος, πόθος, προσδοκία κτλ. Ιδιαίτερα μάλιστα, στη σύγχρονη εποχή, όπου η τεχνολογία μοιάζει να προσφέρει αμέτρητες ευκολίες στον άνθρωπο, γκρεμίζοντας τις μιλιομετρικές αποστάσεις και τις δυσκολίες επικοινωνίας που προέκυπταν παλαιότερα εξαιτίας τους, δυστυχώς, η ανάπτυξή της δεν κατάφερε να ζεστάνει τις καρδιές των ανθρώπων ούτε να τις φέρει πιο κοντά. Ο φόβος της εμπιστοσύνης, η καχυποψία, ο εγωισμός, η ανάδειξη του εαυτού και η αδιαφορία για την τύχη των άλλων επέφεραν διαφορετικά αποτελέσματα από εκείνα που ήλπιζε. Γκρεμίστηκαν οι αγνές φιλίες, οι ουσιώδεις σχέσεις, ακόμα και η αληθινή αγάπη. Μόνο η ελπίδα στέκεται ακόμα ζωντανή, ως αναγκαίο συναίσθημα, για να μπορεί ο άνθρωπος να ονειρεύεται ακόμα την σωτηρία του σε όλους τους τομείς. Το «Έλα ξανά» του βιβλίου μου στοχεύει σ’ αυτήν ακριβώς την προσδοκία. Να επιστρέψει η αγάπη στη θέση της, να δυναμώσει η φιλία, να εδραιωθεί η εμπιστοσύνη και να επέλθει η ζεστασιά στις καρδιές των ανθρώπων.

-Είναι ένα έργο το οποίο υπήρξε χρόνια στα σκαριά; Ήταν κάτι, ενδεχομένως, που σε δυσκόλεψε, ώστε να δεις τις σκέψεις σου τυπωμένες;

-Είναι ένα βιβλίο το οποίο ετοίμαζα περίπου ενάμισι χρόνο. Δεν είναι εύκολο να μιλήσεις για συναισθήματα, ούτε να τα περιγράψεις. Δεν είναι επίσης εύκολο να ξεγυμνώσεις την ψυχή σου και να την τοποθετήσεις στο χαρτί. Και, φυσικά, δεν είναι εύκολο αυτό που πραγματικά νιώθεις κάθε φορά να καταφέρνεις με τους στίχους σου να το μεταφέρεις αυτούσιο στην ψυχή του αναγνώστη. Για όλα αυτά χρειάζεται αρκετός χρόνος, ώσπου να ωριμάσουν οι λέξεις, να πάρουν την μορφή που πρέπει στα ποιήματα κι έπειτα να δημοσιευτούν με τον κατάλληλο τρόπο την κατάλληλη εποχή.

-Σε πολλά από τα ποιήματα του συγκεκριμένου βιβλίου βλέπουμε να δίνεται μια ιδιαίτερη έμφαση στη μοναξιά ως συνέπεια της ερωτικής απογοήτευσης. Πως προέκυψε αυτό;

-Θεωρώ τον εαυτό μου υπηρέτη της ερωτικής ποίησης. Σε όλες μου τις συλλογές γράφω για τον έρωτα και υμνώ τον έρωτα. Θεωρώ ότι είναι πηγή της ζωής και αυτός που δίνει το πραγματικό νόημα στην ύπαρξή μας. Η απογοήτευση που νιώθει κάποιος όταν στερείται αυτό το συναίσθημα δε μπορεί να συγκριθεί με καμία άλλη απογοήτευση στη ζωή του, καθώς είναι αυτή που αποδεδειγμένα τον επηρεάζει ολοκληρωτικά και τον οδηγεί άμεσα στα δίχτυα της μοναξιάς. Όπως όλοι οι άνθρωποι, έτσι κι εγώ έχω βιώσει αυτό το συναίσθημα αρκετές φορές στη ζωή μου και για το λόγο αυτό θέλησα να γράψω, ορμώμενη και από τις προσωπικές μου εμπειρίες, αλλά και από τις προσωπικές εμπειρίες των ανθρώπων που συναναστρέφομαι.

-Πιστεύεις ότι η μοναξιά είναι ένα φαινόμενο που μαστίζει τον σύγχρονο κόσμο; Για ποιους λόγους, άραγε, συμβαίνει αυτό; Θελημένα οι άνθρωποι απομακρύνονται μεταξύ τους;

-Στο οπισθόφυλλο του βιβλίου μου γράφω και όχι τυχαία:

«Το κυνήγι του πόθου
μαστιγώνει τη ρουτίνα
της ανέκφραστης,
αψεγάδιαστης απραξίας.

Δειλία τη βάφτισαν
ευλαβικά
οι θαρρετοί καβαλάρηδες
των μεγάλων ονείρων.»

Η τεχνολογία, δυστυχώς, έχει οδηγήσει τους ανθρώπους σε μια μαζική αποχαύνωση. Αντί να εκφράζονται φωναχτά οι σκέψεις όλων, ώστε να απελευθερώνεται συνειδητά η αλήθεια της ψυχής τους, προτιμούνται άλλου είδους επικοινωνιακά παιχνίδια που σε καμία περίπτωση δεν λειτουργούν υπέρ τους. Συγκεκριμένα, τα μέσα μαζικής δικτύωσης είναι αυτά που αντικαθιστούν τις ανθρώπινες σχέσεις και εκπροσωπούν την εικόνα τους. Πρόκειται, όμως, για εικόνες ψεύτικες και φθαρτές, καθώς καθρεφτίζουν μια διαφορετική πλευρά του εαυτού, που σε καμία περίπτωση δεν εκπροσωπεί την ουσία του. Η αδυναμία της αντίστασης, λόγω της διαρκούς απραξίας και απάθειας των ανθρώπων, που πλέον δεν αντιλαμβάνονται την κατάπτωσή τους, έχει οδηγήσει αναπόφευκτα στη μοναξιά, στην αποξένωση, στη δυστυχία. Λίγοι είναι εκείνοι που, κόντρα στο ρεύμα της εποχής, τολμούν να αφήσουν στην άκρη τη δειλία τους και να διεκδικήσουν από την αρχή τη ζωή.

-Και αυτό, φυσικά, που πάντα υμνείς μέσα από τους στίχους σου είναι το μεγαλείο του έρωτα και της αγάπης. Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει στη ζωή σου ο έρωτας, ώστε να μπορείς και να θέλεις να τον μεταφέρεις στις σελίδες σου;

-Είπα και προηγουμένως ότι θεωρώ τον εαυτό μου υπηρέτη της ερωτικής ποίησης. Και το εννοώ. Ο έρωτας είναι το αλάτι της ζωής, η νοστιμιά της, το νόημα της ύπαρξής μας. Είναι αυτός που μας ωθεί στη συντροφικότητα, στο να τολμήσουμε να διεκδικήσουμε για τον εαυτό μας και για εκείνους που αγαπάμε το άπιαστο, ακόμα κι αν βαθιά μέσα μας πιστεύουμε ότι αυτό είναι αδύνατον. Ο αγώνας για την διεκδίκησή του είναι αυτός που αναστατώνει το είναι μας, μας προκαλεί σε δράση και μας κάνει να νιώθουμε ζωντανοί. Η αγάπη έρχεται ως συνέπεια του έρωτα για να εξασφαλίσει την διάρκεια, την ποιότητα των συναισθημάτων, την αλήθεια που πηγάζει από τα βάθη της ψυχής μας. Στην αγάπη, λοιπόν, και στον έρωτα έχω αφιερώσει αρκετά από τα βιβλία μου, πέρα από εκείνα που μαρτυρεί ο ίδιος ο τίτλος τους «Μίλα μου γι’ αγάπη», « Έρωτας είναι », « Η αγάπη μπορεί ».

-Τα ποιήματα που περιέχονται σ' αυτό το βιβλίο είναι εμπνευσμένα από τυχαίες ή όχι συγκυρίες της ζωής σου; Έχουν βιωματικό ύφος τα γραφήματά σου; Από πού άντλησες ερεθίσματα, ώστε να φτάσεις στην ολοκλήρωσή του;

-Σε όλα μου τα βιβλία θα εντοπίσει ο αναγνώστης στοιχεία της προσωπικότητάς μου. Φυσικά και έχουν βιωματικό ύφος. Άλλωστε, ένα ποίημα για να καταφέρει να περάσει την αλήθεια του στον αναγνώστη, οφείλει, οπωσδήποτε, να περιέχει την αλήθεια του ποιητή. Τα ερεθίσματα μπορούν να έρθουν από οπουδήποτε, είτε αυτό λέγεται εργασιακός χώρος, είτε απόλυτα προσωπικός, είτε φιλικό, οικογενειακό ή ευρύτερα κοινωνικό περιβάλλον.

-Εάν σε ρωτούσε κάποιος για ποιους λόγους θα του πρότεινες να διαβάσει το βιβλίο σου, τι θα του απαντούσες; Τι δίνεις σαν κίνητρο, ώστε να το βάλει κάποιος στον αναγνωστικό του χρόνο;

-Έχω πει αρκετές φορές ότι τα βιβλία δεν πρέπει να μένουν στα ράφια, αλλά να διαβάζονται. Αυτή είναι και η επιθυμία μου όσον αφορά τα δικά μου βιβλία. Δε με απασχολεί το ποιος θα τα διαβάσει. Μπορεί να είναι συγγενής μου, φίλος μου, συνάδελφός μου, ομότεχνός μου, κριτικός λογοτεχνίας ή ακόμα και κάποιος άγνωστος, που τυχαία βρέθηκε να πιάσει στα χέρα του τα βιβλίο μου. Σε όλους αυτούς, λοιπόν, επιθυμία μου είναι να αφήσουν στην άκρη τις πανοπλίες τους, που εμποδίζουν την ψυχή τους να ταξιδέψει στο άγνωστο, και να επιτρέψουν στη σκέψη τους ελεύθερη να κινηθεί στο μονοπάτι αυτό που οδηγούν οι λέξεις μου. Όταν ένα βιβλίο μιλάει για συναισθήματα, αφορά όλους. Επομένως, το κίνητρο για να διαβάσει κανείς το βιβλίο μου είναι η αλήθεια που εμπεριέχεται σ’ αυτό, μια αλήθεια που υπόσχεται να γίνει και δική του αλήθεια. Και είναι σίγουρο ότι στη διάρκεια του ταξιδιού αυτού θα προκύψουν συγκινήσεις, νοσταλγίες, μνήμες όμορφες του παρελθόντος, θα αναδυθούν ομορφιές, ώσπου στο τέλος η ψυχή του ταξιδιώτη θα ζωντανέψει και πάλι, θα απελευθερωθεί, θα δυναμώσει, θα βρει την ισορροπία της και θα γαληνέψει. Αυτός είναι, άλλωστε, και ο στόχος μου σε όλα τα βιβλία μου.

-Πώς ήταν ο ψυχισμός σου, όσο γραφόταν το «Έλα ξανά»; Γενικότερα, ποιο είναι εκείνο το συναίσθημα που σε παρακινεί να τρέξεις στη συγγραφή;

-Όταν έγραφα το βιβλίο αυτό, βίωνα κι η ίδια το συναίσθημα της μοναξιάς σε όλη της τη διάσταση. Δεν ήταν εύκολο να εκφράσω όλα αυτά που ένιωθα με λέξεις. Ωστόσο, στις πιο φορτισμένες μου στιγμές αποφάσιζα να επιμείνω περισσότερο στη συγγραφή, ώστε να απελευθερώσω την αλήθεια μου αυτούσια και να την αποδώσω στο χαρτί. Πολλές φορές η απόδοσή της γινόταν με πόνο ψυχής, σπάνιες φορές με χαρά και κάποιες άλλες με ανάσες ελπίδας και προσδοκίας για ένα ομορφότερο και λαμπρότερο αύριο. Η ελπίδα πάντα κατοικεί μέσα μου, ακόμη κι όταν όλα επιμένουν να γκρεμιστούν για να με διαλύσουν ψυχικά. Η δύναμη της αντίστασης είναι εκείνη που με παρακινεί να βάφω με φως το σκοτάδι και να επιχειρώ αυτό το φως να το κάνω πραγματικότητα.

-Γνωρίζουμε, επίσης, ότι μια ακόμη μεγάλη σου αγάπη είναι η μουσική και αρκετές φορές, με μεγάλη επιτυχία, αποφάσισες να ντύσεις με νότες τους στίχους σου και να μας χαρίσεις όμορφα τραγούδια. Όπως έγινε κι αυτή τη φορά. Μίλησέ μας, λοιπόν, για το cd που συντροφεύει το βιβλίο σου.

-Αγαπώ τη μουσική, γιατί θεωρώ ότι συγγενεύει με την ποίηση. Ένας στίχος γίνεται ευρύτερα γνωστός όταν μελοποιηθεί και, μάλιστα, αγαπιέται και επαναλαμβάνεται ακόμα κι από εκείνους που δε διαβάζουν τακτικά ποίηση ή δεν έχουν το χρόνο για να το κάνουν. Δεν είναι η πρώτη φορά, λοιπόν, που επιλέγω να μελοποιήσω ποιήματά μου. Υπάρχουν πολλές συλλογές μου που συνοδεύονται με μουσικό άλμπουμ, με τραγούδια που έχουν αγαπηθεί από το κοινό και εξακολουθούν αρκετά συχνά να μεταδίδονται από ραδιοφωνικούς σταθμούς (όπως οι συλλογές μου «Θάλασσα κι Ουρανός», «Ο καιρός» και «Έρωτας είναι»). Στην παρούσα συλλογή τα ποιήματα που μελοποιήθηκαν είναι δώδεκα στον αριθμό. Υπάρχει και ένα ορχηστρικό τραγούδι, που συμπληρώνει την δεκατριάδα και είναι εμπνευσμένο από το δωδέκατο τραγούδι της συλλογής, σε διασκευή. Πρόκειται στο σύνολό τους για τραγούδια που έχουν κι αυτά ως κεντρικό τους θέμα τη μοναξιά, είναι ερωτικά τα περισσότερα, όμως όχι όλα. Στο cd συμμετέχουν δώδεκα ταλαντούχοι εκπρόσωποι του ελληνικού τραγουδιού, η Διαμάντη Δαγιάση, η Σταυρούλα Εσαμπαλίδη, η Μαρία Καραγκιόζη, ο Τάκης Κωνσταντακόπουλος, η Γιώτα Λιαποπούλου, η Έλενα Μιχαήλ, ο Αχιλλέας Μωραΐτης, ο Περικλής Πάγκας, ο Βαγγέλης Ρεπούσης, ο Κώστας Τηγάνης, η Φλώρα Χατζηγαλήνη και ο Παναγιώτης Χατζηγεωργίου. Στη σύνθεση συμμετέχουν, εκτός από εμένα, ο Βασίλης Μαντόγλου και ο Γιάννης Σκαρής.

-Δεκατρία τα τραγούδια, λοιπόν, που θα συναντήσουμε σ' αυτό το cd. Πιστεύεις πως είναι καλύτερα να συνεργάζεσαι με πολλούς μουσικούς ή θα προτιμούσες ένα και μόνο «μουσικό» ταίρι;

-Στην παρούσα συλλογή επεδίωξα να συνεργαστώ με πολλούς τραγουδιστές που εκπροσωπούν διαφορετικά είδη μουσικής ο καθένας τους, ακριβώς γιατί και τα τραγούδια της συλλογής είναι διαφορετικά μεταξύ τους. Ωστόσο, παλαιότερα έχω συνεργαστεί σε συλλογές μου με ένα μουσικό ταίρι και το αποτέλεσμα υπήρξε εξίσου ικανοποιητικό. Δεν ξέρω τι είναι καλύτερο. Είμαι υπέρ και των δύο επιλογών, ανάλογα με την περίπτωση φυσικά.


-Ξεχωρίζεις κάποιο από τα τραγούδια σου; Είναι κάποιο που θεωρείς αγαπημένο σου; Κάποιο που άφησες εξ ολοκλήρου την ψυχή σου πάνω του;

-Πολλά είναι τα τραγούδια που θα μπορούσα να πω ότι ξεχωρίζω, όχι μόνο στην παρούσα συλλογή, αλλά και σε προηγούμενες. Ωστόσο, επειδή ακριβώς όλα τα θεωρώ πνευματικά μου παιδιά, αρνούμαι να ονοματίσω τα «καλύτερα» ή τα «πιο αγαπημένα», γιατί σίγουρα θα αδικήσω κάποια άλλα, που σε καμία περίπτωση δεν το επιθυμώ. Αυτή τη διάκριση την αφήνω στους ακροατές να την κάνουν, μιας και θα είναι περισσότερο αντικειμενικοί στην επιλογή τους, απ’ ότι εγώ ως δημιουργός τους.

-Φτάνοντας προς το τέλος θα ήθελα να μας πεις αν υπάρχουν σχέδια και όνειρα που αφορούν τα συγγραφικά σου βήματα και θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας.

-Πάντα σχεδιάζω τα επόμενά μου συγγραφικά βήματα, μιας και ως ανήσυχο πνεύμα ποτέ δεν εφησυχάζω και ποτέ δε σταματώ να γράφω. Σίγουρα, μέσα στο 2021, αν όλα πάνε κατ’ ευχήν, θα γεννηθεί ένα νέο μου βιβλίο, ίσως και δύο, αλλά προς το παρόν είναι πολύ νωρίς για να προβώ σ’ αυτό το βήμα.

-Πώς μπορεί κάποιος να προμηθευτεί το καινούριο σου βιβλίο;

-Πολύ εύκολα, αρκεί να κάνει την παραγγελία του στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς του ή στο οποιοδήποτε ηλεκτρονικό βιβλιοπωλείο. Φυσικά υπάρχει και στο βιβλιοπωλείο του «Βακχικόν» (Ασκληπιού 17, Αθήνα) και στην ιστοσελίδα του.

Σε ευχαριστούμε θερμά. Είθε να πορεύεσαι με υγεία, έμπνευση και πολλές δημιουργικές στιγμές!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου