Δευτέρα 2 Αυγούστου 2021

Βιβλιοκριτική για το βιβλίο "ΧΡΟΝΟ ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ" του Κώστα Στεφ. Καββάδα | Γράφει η Στέλλα Πετρίδου


Συγγραφέας: Κώστας Στεφ. Καββάδας
Έτος έκδοσης: 2020
Σελ.: 80
Εκδόσεις: Άλφα Πι

Οι αναμνήσεις είναι πολύτιμος θησαυρός για τον άνθρωπο. Είναι αυτές που του κρατούν συντροφιά κάθε φορά που νιώθει την ανάγκη να επιστρέψει στο παρελθόν του αποζητώντας τις στιγμές εκείνες που για ασήμαντο ή σημαντικό λόγο τον σημάδεψαν θετικά ή αρνητικά. Πολλές φορές, μάλιστα, το ταξίδι του πίσω στο χρόνο είναι τόσο αληθοφανές και συναρπαστικό, που του δίνει την εντύπωση ότι το παρελθόν έρχεται με αποφασιστικότητα για να επιβάλει τη θέση του στο παρόν, παρασύροντάς και τον ίδιο ολοκληρωτικά σε αυτό. Η αναβίωση παλαιοτέρων στιγμών και εμπειριών έχει τη δύναμη να προκαλέσει ποικίλα συναισθήματα στον πρωταγωνιστή τους, όπως αυτά της χαράς, της λύπης, της συγκίνησης, της αγωνίας, της νοσταλγίας, του ενθουσιασμού, της απογοήτευσης, αλλά και του αναστοχασμού.
Ο Κώστας Στεφ. Καββάδας έχοντας έντονη την επιθυμία να ξαναζωντανέψει τις αναμνήσεις του δικού του παρελθόντος, επιστρέφει διερευνητικά σ’ αυτό και επιλέγει τις πιο ενδιαφέρουσες για εκείνον ιστορίες - εμπειρίες της ζωής του και της ζωής των κοντινών του προσώπων, τις οποίες και καταγράφει στο χαρτί. Πρόσφατα, λοιπόν, συμπεριέλαβε ορισμένες από αυτές στο νέο του βιβλίο που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «άλφα πι» και φέρει τον τίτλο «ΧΡΟΝΟ ΓΡΑΦΗΜΑΤΑ …παλαιών γεγονότων σχολιασμένων σήμερα… …μεταξύ σοβαρού κι’ αστείου!».
Συγκεκριμένα, έχουμε να κάνουμε με εννιά ολιγοσέλιδες ιστορίες, οι οποίες, όπως μαρτυρεί και ο τίτλος του βιβλίου, έχουν αποδοθεί με τέτοιο τρόπο από το συγγραφέα, δηλαδή μεταξύ σοβαρού κα αστείου, ώστε να χαρίζουν μια ευχάριστη νότα ευθυμίας στον αναγνώστη και όχι να τον βαρύνουν ψυχολογικά. Φυσικά και σε ορισμένα σημεία τον προβληματίζουν και σε κάποια άλλα τον συγκινούν, γεγονός το οποίο καθιστά τις ιστορίες αυτές άξιες προσοχής και ενδιαφέροντος.
Με διαφορετικό ύφος και περιεχόμενο η καθεμιά τους, κατέχουν ξεχωριστή θέση στην καρδιά του συγγραφέα και για το λόγο αυτό περιγράφονται με ιδιαίτερη προσοχή και επιμέλεια, προκειμένου να αποδοθούν όσο το δυνατόν παραστατικότερα και χωρίς φυσικά να θίγουν επιτηδευμένα συγκεκριμένα πρόσωπα και καταστάσεις. Όσον αφορά τα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν στο βιβλίο του, είτε είναι συγγενικά είτε φιλικά, είτε είναι στη ζωή είτε όχι, είτε έχουν ονοματεπώνυμο είτε απλώς ένα ενδεικτικό στοιχείο αναφοράς, γίνεται φανερό ότι έχουν αφήσει το ξεχωριστό τους αποτύπωμα στην ψυχή του συγγραφέα και για το λόγο αυτό αποδίδονται με ειλικρινή και ανεπιτήδευτη αγάπη. Η αίσθηση που αφήνουν στον αναγνώστη στο τέλος είναι γλυκιά και τρυφερή. Αυτός, άλλωστε, φαίνεται να είναι και ο βασικός σκοπός του συγγραφέα, τον οποίο και πετυχαίνει με τον αυθορμητισμό που διακατέχει στο γραπτό η πένα του.
Στην αφιέρωση του βιβλίου του ο συγγραφέας γράφει:


«Αφιερωμένο
στα αγαπητά πρόσωπα που γνώρισα
στη ζωή μου – φίλες και φίλους – και
στις ωραίες αναμνήσεις που διατηρώ
από την συναναστροφή μαζί τους…
Σ’ αυτούς που ακόμα είναι συνοδοι-
πόροι στη ζωή και σ’ όσους «έφυ-
γαν» μεν, αλλά η μνήμη μου τους
κρατάει ζωντανούς!» (Σελ. 3)


Ο συγγραφέας δεν αποσκοπεί να καταγράψει την επικαιρότητα. Το ενδιαφέρον του εστιάζεται στο παρελθόν, σ’ αυτό που τόσο βαθιά σημάδεψε τον ίδιο και που για το λόγο αυτό επιλέγει να κρατήσει ζωντανό στο βιβλίο του. Επιθυμία του, φυσικά, είναι να κεντρίσει όχι μόνο το αναγνωστικό ενδιαφέρον των οικείων του προσώπων, αλλά και εκείνων που δεν τον γνωρίζουν προσωπικά. Στη σελίδα 7 του βιβλίου του αναφέρει:


«δε με απασχολεί το «δημόσιον ενδιαφέρον»... θα χαρώ όμως εάν ο άγνωστός μου αναγνώστης τα θεωρήσει ένα ευχάριστο ανάγνωσμα».


Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος, ο συγγραφέας μπορεί να χαρεί, καθώς οι ιστορίες του είναι πέρα από ευχάριστες και άκρως ενδιαφέρουσες.
Αναφορικά με το περιεχόμενο των εννιά χρονο-γραφημάτων του βιβλίου, επιγραμματικά θα λέγαμε πως έχει να κάνει με την εξής θεματολογία: με την επίδραση του αριθμού επτά στη ζωή του συγγραφέα, με την ανάμνηση ενός σημαντικού σεισμού που βίωσε στην πρώιμη εφηβεία του, με κάποιες αναμνήσεις που καταγράφει από την περίοδο της στρατιωτικής του θητείας, με κάποιες αστείες στιγμές που προήλθαν από ένα γεύμα με τον φίλο του, με τα παθήματα ενός άλλου φίλου του την περίοδο των φοιτητικών του χρόνων, με κάποιες στιγμές που προήλθαν από τη φιλία του με έναν Έλληνα γείτονά του στο εξωτερικό, με μια περιπέτεια που είχε στο πατρικό του τα χρόνια του νεανικού του ενθουσιασμού, με κάποια άλλη που προέκυψε στον εργασιακό του χώρο και τέλος με κάποιες όμορφες αναμνήσεις από τις συγκεντρώσεις της αγαπημένης του παρέας στο εξωτερικό.
Στο σύνολό τους αποτελούν μια όμορφη ματιά σε στιγμές του παρελθόντος, ικανές να προκαλέσουν δυνατά συναισθήματα ευθυμίας και συγκίνησης στον αναγνώστη, αλλά και να τον προβληματίσουν.
Απολαυστική η πένα του συγγραφέα, άμεση και τρυφερή η γραφή του και σε αρκετά σημεία στοχαστική. Καταφέρνει να κεντρίσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, καθώς νοητά του επιτρέπει να ταξιδέψει κι εκείνος πίσω στο χρόνο μαζί του και να βιώσει ελεύθερα τις προσωπικές του στιγμές και εμπειρίες. Με τον τρόπο αυτό αγγίζει τις ευαίσθητες χορδές της ψυχής του προσφέροντάς του ζεστή συντροφιά, όπως οφείλει να κάνει ένα καλό βιβλίο. Γραμμένο με συγγραφική τέχνη και ωριμότητα καταφέρνει, πέρα από την εύθυμη διάθεση που του προκαλεί, να του περάσει εύστοχα και ορισμένα σημαντικά μηνύματα, όπως αυτά που μιλούν για τη δύναμη της αγάπης και της φιλίας, για την αξία της υπευθυνότητας και της συνέπειας, για το σεβασμό και την αλληλοεκτίμηση, για τις συνέπειες της ματαιοδοξίας και της αυταρέσκειας, για τη σημασία των προλήψεων, για τους κινδύνους της απροσεξίας, της αμάθειας και της αλαζονείας και για πολλά άλλα.
Τέλος, ο συγγραφέας με το βιβλίο του αυτό και με το ταξίδι του πίσω στο παρελθόν επιδιώκει να συμπαρασύρει τον αναγνώστη, ωθώντας τον στην ουσία να πράξει κάτι ανάλογο για τον ίδιο του τον εαυτό. Να ξυπνήσει δηλαδή τις δικές του αναμνήσεις και να τις βιώσει εκ νέου. Άλλωστε, το αναφέρει ξεκάθαρα στο ακροτελεύτιο σημείωμά του στη σελίδα 79.


«Αναλογιζόμενος το χρόνο που χρειάστηκα και την ευχαρίστηση που μου έδωσε η επιλογή και συγγραφή αυτών των Χρονο+γραφημάτων μου, διερωτώμαι τώρα στο τέλος, φίλε αναγνώστη, εάν βρήκες στις λεπτομέρειες κάποιου από τα 9 περιστατικά κάτι – σοβαρό ή αστείο – που να σου ξύπνησε και δική σου σχετική ανάμνηση από τα περασμένα σου βιώματα. Αν ναι, τότε μου δίνεις ένα λόγο για να σκεφθώ ότι το πόνημά μου δεν πήγε χαμένο μέσα στη σειρά των εκδόσεων του άλφα-πι. Αν πάλι η απάντησή σου είναι όχι, τότε μου δίνεις πάλι το δικαίωμα να εκδώσω και 2ο τόμο Χρονογραφημάτων ίσως βρεις και εσύ κάτι δικό σου. Πάντα βέβαια «μεταξύ σοβαρού και αστείου!».

Αναμένουμε με ανυπομονησία και τα δεύτερα χρονο-γραφήματα του συγγραφέα, τα οποία, όπως και τα πρώτα, είναι βέβαιο ότι θα μας ταξιδέψουν όμορφα πίσω στο χρόνο.


Από τον πρόλογο του βιβλίου:


Ο Κώστας Στεφ. Καββάδας έδωσε δείγματα γραφής στα περασμένα χρόνια μέσα από την ποικιλία των θεμάτων που διάλεξε να μελετήσει και να γράψει γι’ αυτά. Στη διάρκεια της εγκατάστασής του στο Λονδίνο, πριν 53 χρόνια, ασχολήθηκε με λαογραφικά, εθνικοθρησκευτικά, βιογραφικά και άλλα τοπικού ενδιαφέροντος θέματα τα οποία παρουσίασε σε 50 και πλέον ομιλίες σε Ελληνικούς Συλλόγους του Λονδίνου, στις εκεί Ελληνορθόδοξες Κοινότητες, σε σειρά άρθρων του στις ελληνικές εφημερίδες («Ταχυδρόμος του Λονδίνου», «Ελευθερία») και στον τοπικό Ελληνικό Ραδιοσταθμό. Στο παρόν έργο του ασχολείται με το «χρονογράφημα» και παρουσιάζει μια άλλη όψη της συγγραφικής τεχνικής του. Με αξιοπρόσεκτη ευχέρεια στη ροή κειμένων και συναισθημάτων, σχολιάζει παλαιά γεγονότα με γλαφυρότητα, οξυδερκή παρατηρητικότητα και συγκρατημένη σάτιρα! Μας προσφέρει ένα καλογραμμένο ανάγνωσμα που μπορεί να μας κρατήσει ευχάριστη παρέα μεταξύ σοβαρού και αστείου!
Κατά κανόνα τα χρονογραφήματα γράφονται για να κριτικάρουν ή να επαινέσουν πρόσωπα, ανθρώπινες πράξεις ή πνευματικές δημιουργίες κ.λπ. που είναι επίκαιρες ή σύγχρονές τους. Αναφέρονται σε γεγονότα όπου έχουν δημόσιο ενδιαφέρον ή αποβλέπουν να τραβήξουν τη δημόσια προσοχή για το κύριο θέμα που σχολιάζεται. Στην παρούσα έκδοση όμως η σύνταξη των χρονογραφημάτων μου δε βασίζεται στην τωρινή επικαιρότητα, αλλά σε αναμνήσεις παλαιών συμβάντων που αφορούσαν είτε άμεσα εμένα ή που έβγαιναν από παρατηρήσεις πράξεων άλλων προσώπων. Εξάλλου δε με απασχολεί «το δημόσιον ενδιαφέρον»… θα χαρώ όμως εάν ο άγνωστός μου αναγνώστης τα θεωρήσει ένα ευχάριστο ανάγνωσμα. Έτσι το πρώτο συνθετικό στον τίτλο, χρόνο­, δεν στοχοποιεί συγκεκριμένη πρόσφατη χρονική στιγμή, αλλά απλώνεται σε μια μεγάλη περίοδο διαφορετικών ετών και τόπων. Το δεύτερο συνθετικό, -γραφήματα, κρατάει όλο το βάρος της περιγραφής τών επεισοδίων που μου εκίνησαν τότε το ενδιαφέρον και μου εντυπώθηκαν στο μυαλό ως ασυνήθιστα και, θα έλεγα, αποκλειστικά για την εποχή τους… Διατηρούν βέβαια το αρχικό προσωπικό μου ενδιαφέρον και γι’ αυτό τα σχολιάζω σήμερα πηγαίνοντας πίσω στο «παρελθόν» που το κάνω «παρόν». Πιστεύω ότι με τον ίδιο τρόπο θα εκφραζόμουν εάν τα ίδια περιστατικά μού συνέβαιναν και σήμερα…
Με αυτό το σκεπτικό θα πρέπει όταν διαβάσετε τα περιεχόμενα, να «σοβαρευτείτε» με τα σοβαρά και να «διασκεδάσετε» με τα αστεία σημεία που περιέχονται σε κάποια απ’ αυτά..!

Πρώτη ανάρτηση: εδώ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου